بورس تهران در جریان معاملات روز گذشته ضمن ثبت نهمین رشد متوالی شاخص، با جهش ۳۱۱۳ واحدی، وارد کانال ۱۱۵ هزار واحدی شد. ارزش معاملات خرد نیز با حضور پرشور معاملهگران حقیقی به رقم کمسابقه ۹۲۳ میلیارد تومان رسید. در نتیجه، رکورد معاملات پس از ۵۰ ماه شکست. به نظر میرسد در حال حاضر بخش زیادی از سرمایهگذاران با شبیهسازی وضعیت کنونی بازار با سالهای نه چندان دور، به سمت این بازار سرازیر شدهاند. در این میان غلبه نگاه تحلیلی در میان معاملهگران نشان میدهد بازار سهام همچنان تا بروز رفتارهای هیجانی فاصله دارد.
نماگر بورس تهران طی معاملات روز گذشته، با ثبت نهمین رشد متوالی در کارنامه بازار سهام، وارد کانال ۱۱۵ هزار واحدی شد. رشد ۳۱۱۳ واحدی شاخص کل سهام، این نماگر را در سطح ۱۱۵ هزار و ۱۷۴ واحدی قرار داد. با احتساب این رشد ۸/ ۲ درصدی، بازدهی بورس تهران از ابتدای سال تاکنون به ۶/ ۱۹ درصد رسید. از نکات قابل توجه این روز شکستن رکورد ۵۰ ماهه ارزش معاملات آن هم به دلیل افزایش فعالیت بازیگران خرد بازار بود. شرایطی که عمدتا از تجربه بورسبازان از رشد نرخها در بازارهای موازی و تصور تکرار این الگو در بازار سهام نشات میگیرد. در عین حال به نظر میرسد در حال حاضر بخش زیادی از سرمایهگذاران با شبیهسازی وضعیت کنونی بازار با سالهای نه چندان دور، به سمت این بازار سرازیر شدهاند. در مجموع اما آنچه عیان است رشد کنونی بازار بر اساس مولفههای بنیادی و نگاه تحلیلمحور فعالان بازار است. شرایطی که نشان میدهد بازار سهام همچنان تا بروز رفتارهای هیجانی فاصله داشته و نقدینگی بیشتری برای جذب به بازار وجود دارد.
رکورد ۵۰ ماهه دادوستد سهام
با پایان یافتن معاملات روز گذشته، ارزش دادوستدهای خرد سهام در بورس به رقم چشمگیر ۹۲۳ میلیارد تومان رسید. این بیشترین ارزش معاملات سهام از اسفند ۹۲ محسوب میشود که در نوع خود، رکوردی منحصر به فرد است. این نقدینگی عمدتا از سوی سهامداران خرد به معاملات سهام تزریق شده است. نگاهی به عملکرد بازیگران سهام در روز گذشته به خوبی شاهد این مدعا است. دیروز خالص خریدی به میزان ۲۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان و به نفع بازیگران حقیقی بازار رقم خورد. این دهمین روز غلبه سهامداران خرد در سمت خرید سهام بود. حضور این معاملهگران در اکثر نمادها به ویژه نمادهای زیرمجموعه گروه فلزی و معدنی و همچنین بزرگان پتروشیمی بود که زمینه رشد پرشتاب شاخص سهام را فراهم آورد.
نقش پررنگ نمادهای گروه فلزات اساسی در ثبت رکورد دیروز ارزش معاملات خرد سهام، همچنان کاملا محسوس بود. بهطوری که حدود ۴۰ درصد از جریان نقدینگی، جذب سهام این گروه به خصوص نماد معاملاتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان شد. دیروز ارزش معاملات «فولاد» به رقمی فراتر از ۱۳۴ میلیارد تومان رسید و بیشترین اثر مثبت بر محاسبه شاخص نیز به نام این سهم رقم خورده است. تقاضای قدرتمند برای محصولات فولادی در بورس کالا در کنار روند نرخها در بازار ارز، عامل اصلی رشد قابلملاحظه تقاضا در تمامی نمادهای گروه فلزات ارزیابی میشود.
رکوردشکنی بورس و حافظه تاریخی معاملهگران
روند معاملات دیروز بورس تهران و شکسته شدن رکورد ۵۰ ماهه این متغیر، حاکی از ورود نقدینگی جدید به بازار سهام است. وضعیتی از تجربه رشد در بازارهای موازی و تصور تکرار این الگو در بازار سهام نشات میگیرد. در عین حال به نظر میرسد بخش زیادی از سرمایهگذاران با شبیهسازی وضعیت کنونی بورس با شرایط اقتصادی کشور در سالهای ۹۰ و ۹۱ و سپس جهش قیمت سهام در سال ۹۲ به سمت این بازار سرازیر شدهاند. در سالهای ۹۱-۹۰، دلار مسیر صعودی پرشتابی را در پیش گرفته بود. در ابتدای این مسیر، سیاستگذار در تصمیمی عجیب، اقدام به یکسانسازی نرخ دلار در بهمنماه سال ۹۰ در سطوح پایینتر از نرخ بازار کرد. در شرایط کنونی نیز سیاستگذاران در حالی همان الگو را برای کاهش تب وتاب ارز به کار گرفتهاند که شاهد شکست این سیاست در تجربه پیشین اجرای این اقدام بودند. در مجموع میتوان اینگونه برداشت کرد که الگویی کنونی حکم بر اقتصاد ایران، شباهت بسیاری با وضعیت کشور در سال ۹۰ و ۹۱ دارد.روندی که البته اثر خود را یک سال بعد در معاملات سهام برجا گذاشت.حالا اما رشد دلار، زودتر از موعد مورد انتظار، اثرات خود را در صورتهای مالی شرکتها و همچنین معاملات بورس کالا نشان داده و سبب واکنش سریعتر فعالان بازار به این موضوع شده است.
رشد تحلیلی یا حبابی؟
همانطور که اشاره شد بخشی از رشد فعلی بازار سهام به حافظه تاریخی بازار باز میگردد. در سال ۹۲ نیز شاهد رشد بازار در کنار رشد ارزش معاملات خرد سهام بودیم. رشدی که بر اساس عوامل واقعی رخ داد و به این ترتیب تا بازه قابلتاملی، خبری از حبابی شدن معاملات و قیمتها نبود. در حال حاضر نیز حتی در رشدهای ۳ هزار واحدی شاخص اصلی بازار، نگاه به عوامل بنیادی و مولفههای تحلیلی خودنمایی میکند.برای درک بهتر این موضوع توجه نسبی سهامداران به تفکیک صنایع مورد اقبال مثال خوبی است. روز گذشته تمامی سهام بورسی با صفهای طولانی خرید همراه نشدند و حتی معاملهگران میان گروههای مختلف دلاری بازار نیز تفکیک قائل شدند. این موضوع نشان میدهد که همچنان تهمایههای تحلیلی در معاملات سهام بورسی وجود دارد.(البته طبیعتا در این فضا برخی از سرمایهگذاران بدون داشتن نگاه تحلیلی به گردونه معاملات پیوستهاندکه به دلیل رکورد شکنیهای اخیر بازار چندان کاملا قابل توجیه است).
بههرحال توجه به سهام با پشتوانه بنیادی خود میتواند حاوی دو پیام مهم باشد. اول اینکه بورس تهران همچنان تا بروز رفتارهای هیجانی فاصله دارد. این مهم شاید به وجود بازیگران حرفهای در شرایط کنونی بازار باز میگردد. سرمایهگذارانی که باداشتن دید تحلیلمحور، نقدینگی جدیدی به بازار تزریق کردهاند.در عین حال یافتهها نشان میدهد همچنان پولهای خرد زیادی در بین عموم مردم وجود دارد که هنوز وارد بازار سهام نشده است. این موضوع میتواند پتانسیل بزرگتری برای جذب نقدینگی به وجود بیاورد.
شروع ضعیف در بازار جهانی
روز گذشته سهام کالایی بورس تهران، بیشترین نقش را در روند صعودی نماگر این بازار بر عهده داشتند. این در حالی است که در نخستین روز معاملات هفتگی بازارهای جهانی، شاهد ریزش قیمت فلزات اساسی بودیم. به این ترتیب روی که هفته گذشته کانال ۳ هزار دلاری را واگذار کرده بود، دیروز با کاهش محسوس ۷/ ۱ درصدی، به کانال ۲۸۰۰ دلاری نزول کرد. مس اما نوسانات محدودی را تجربه کرد و در نهایت در محدوده ۶۸۰۰ دلاری باقی ماند.
این در حالی است که صبح روز گذشته شاهد رشد نسبی قیمت فلزات در بازارهای جهانی بودیم. وضعیتی که به سیاست انبساطی جدید بانک مرکزی چین، مبنی بر کاهش ۵/ ۰ درصدی سپردههای قانونی بانکها باز میگشت. موضوعی که میتواند تا ۱۰۰ میلیارد دلار نقدینگی جدید برای اقتصاد چین فراهم آورد. این موضوع میتوانست محرکی برای رشد قیمت کامودیتیها باشد. با وجود این انتشار خبری در زمینه تصمیم جدید خزانهداری آمریکا برای مقابله تجاری با چین، سبب خنثی شدن اثر تصمیم افزایش نقدینگی چین شد.
انتشار این خبر بار دیگر به افزایش نگرانیها در زمینه جنگ تجاری آمریکا و چین دامن زد و سرمایهگذاران را به سوی داراییهای امنی همچون ین ژاپن سوق داد. در پی این امر ارزش دلار آمریکا در برابر ین ژاپن به کمترین سطح در دو هفته اخیر رسید و بازارهای کالایی نیز شاهد ریزش قیمتها بودند.
نفت نیز دیروز پس از جهش پایان هفته گذشته، دیروز شاهد کاهش حدود دو درصدی شاخص برنت بود. آغاز روند شناسایی سود پس از جهش قیمت در روز جمعه و همچنین اظهار نظر برخی موسسات مالی در زمینه تاثیر افزایش تولید اوپک بر بازار نفت، از دلایل افت قیمت در معاملات روز گذشته به حساب میآید. ورود نقدینگی جدید به گروههای کالایی بورس تهران اما سبب خنثی شدن اثر قیمتی بازارهای جهانی بر روند معاملاتی این سهام شد.
لغو معاملات محصولات «فولاد» در بورس کالا
روز گذشته فعالان بازار شاهد لغو عرضه ورق گرم فولاد مبارکه در راستای تلاش برای کنترل هیجان بازار بودند. فولاد مبارکه اصفهان در معاملات روز گذشته خود در بورس کالا اقدام به عرضه سلف تختال و مچینگ ۴ محصول کرد. همچنین با وجود انتشار اطلاعیه عرضه ورق گرم B اما معاملات این محصول صورت نگرفت و به روز سهشنبه موکول شد. همچنین این شرکت دیروز با عرضه ۱۴۰ هزار تن ورق گرم B بهصورت مچینگ رکورد جدیدی را در حجم عرضه شده این محصول به ثبت رساند. پیش از این سقف حجم عرضه شده این محصول در معاملات مچینگ ۱۲۳ هزار و ۶۲ تن در تاریخ ۲۴ آبان ۹۵ بود.
صنایع بورسی زیر ذرهبین
بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان میدهد از ۳۸ صنعت مورد بررسی، شاخص ۲۲ صنعت با رشد همراه شد و ۱۲ صنعت نیز معاملات روزانه خود را با افت شاخص پشت سر گذاشتند (شاخص ۴ صنعت بدون تغییر ماند). بیشترین بازدهیهای دیروز بورس تهران (معادل ۹/ ۷ درصد) از آن گروه محصولات کاغذی با دو نماد «چکارن» و «چکاوه» شد. نماد معاملاتی شرکت کارتن ایران دیروز پس از رفع تعلیق با رشد ۱۱ درصدی در قیمت ۷۹۹۹ ریال بازگشایی شد. پس از این گروه، صنایع کالایی بورس تهران، بیشترین رشد روزانه را تجربه کردند. به این ترتیب گروه پتروشیمیها با رشد ۹/ ۴ درصدی، فلزات اساسی با افزایش ۶/ ۴ درصدی شاخص و معدنیها با کسب بازدهی ۴/ ۴ درصدی در صدر دیگر صنایع بورسی قرار گرفتند. در مقابل گروه زراعت و خدمات وابسته در قعر جدول بازدهی روزانه قرار گرفت. فلزیها در این روز بیشترین حجم و ارزش معاملات روزانه را با دادوستد ۷۷۲ میلیون سهمی به ارزش ۳۱۸ میلیارد تومان به خود اختصاص دادند.
برای ثبت آگهی خود روی کلمه آگهی رایگان کلیک کنید
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل بورس تهران و بر اساس گزارش یاد شده، علیرغم شروع پر تلاطم سال 2018 و رشد قابل ملاحظه ارزش بازار و شاخص های مختلف، مجموع ارزش بورس ها در پایان دوره کمی بیش از یک و نیم درصد نسبت به پایان سال 2017 کاهش یافت.
ارزش و حجم معاملات در مجموع بورس های عضو WFE در پایان شش ماهه نخست سال 2018 به ترتیب 25 و 14 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشت. با اینحال، عرضه های اولیه نزدیک به 10 درصد کاهش یافت.
ارزش بازار بورس های عضو فدراسیون در پایان ژانویه 2018 و پیش از ورود به دوره اصلاح، به رقم بی سابقه 92 تریلیون دلار طی 5 سال گذشته رسید. همانطور که اشاره شد، روند رو به رشد ارزش بازار از فوریه 2018 معکوس گردید و در همان ماه نخست دو و نیم درصد ( نزدیک به دو و نیم تریلیون دلار) از آن کاهش یافت.
تعداد عرضه های اولیه هم عمدتا به دلیل عملکرد ضعیف بورس های آسیایی در نیمه نخست سال 2018 با کاهش روبرو شد. بورس های چین ( شانگهای و شن ژن حدود 74 درصد نسبت به نیمه نخست سال 2017 عرضه اولیه کمتری داشتند.) در بخش معاملات انواع ابزار هم بورس های عضو فدراسیون شاهد نوساناتی در دوره تحت بررسی بودند. حجم معاملات اوراق مشتق 17 درصد نسبت به نیمه نخست سال 2017 افزایش داشت. در این میان، حجم معاملات اختیار معامله سهام 18 درصد و حجم اوراق آتی معامله شده 74 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد کرد. حجم معاملات در سایر اوراق مشتق نظیر اوراق آتی مبتنی بر شاخص، اختیار معامله ارزی، اوراق آتی ارزی و انواع اختیار معاملات کالایی و همچنین اختیار معاملات نرخ بهره همگی افزایشی بودند و رشد هایی به ترتیب معادل 32 ، 35 ، 21، 5 و 3 درصد را نشان می دهند.
اخبار اقتصادی - تداوم افت بازار
بیشتر کارشناسان بر این باورند که محدودیتهای برقرار شده در زمینه میزان فروش و همچنین نزدیکی پایان سال و نیاز فعالان حقیقی و حقوقی به نقدینگی موجب تداوم ضعف بازار شده است.
در حال حاضر همچنین نبود کشف قیمت مناسب نمادهای در حال معامله و همچنین ناتوانی معاملهگران برای خرید و فروش مداوم به دلیل محدودیتهای برقرار شده نیز موجب انفعال بسیاری از بازیگران بازار شده است و سرمایهگذاران به دلیل احتمال ناتوانی در فروش از خرید خودداری کرده و حتی از روند اصلاح پرتفوی سنتی در اسفند ماه و پس از اعلام گزارش پیشبینی سود شرکتها خبری نیست.
در بازار دیروز در مهمترین وضعیت،
عرضه بلوک 17درصدی هلدینگ خلیج فارس بدون خریدار باقی ماند و هیچ یک از
خریداران احتمالی برای خرید این بلوک داوطلب نشدند. حصه نقدی 3هزار میلیارد
تومانی این بلوک یکی از دلایل عدم رغبت خریداران بود.
در بازار دیروز در گروه پتروشیمی، سومین هلدینگ این صنعت، پترول با انتشار اطلاعیه شفاف سازی بازگشایی شد. در این اطلاعیه مدیرعامل این شرکت در خصوص تاثیرپذیری افزایش نرخ گاز شرکتهای زیر مجموعه خود اعلام کرد با توجه به عدم تطابق سال مالی این شرکت و شرکتهای موجود در پرتفوی، نرخ خوراک 13سنت برای واحدهای پتروشیمی، برسود سال مالی منتهی به شهریور93 این شرکت هیچگونه تاثیری نخواهد داشت.
با این وجود پترول، دیروز با 20درصد
افت قیمت بازگشایی شد. روز گذشته همچنین شرکت سرمایهگذاری صندوق
بازنشستگی، در اطلاعیهای از بیتاثیر بودن افزایش نرخ خوراک گاز
پتروشیمیها بر سود سال مالی ٩٢ این شرکت خبر داد.
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری
بازنشستگی کشوری در اطلاعیهای به سازمان بورس و اوراق بهادار آورده است:
سازمان بورس و اوراق بهادار بلافاصله پس از تصویب نرخ ١٣ سنت به عنوان قیمت
هر متر مکعب گاز تحویلی شرکتهای پتروشیمی که خوراک آنها گاز است، اقدام
به توقف نمادهای پتروشیمی و شرکتهای سرمایهگذاری متاثر از آن کرد. در این
راستا نماد «وصندوق» نیز توسط ناظر محترم بازار متوقف شد.
اکبر محققی افزوده است: در صورتی که
نرخ تعیین شده گاز از سال ١٣٩٣ برای شرکتها اجرایی شود، با توجه به
شناسایی سود ١٣٩٢ شرکتهای سرمایهپذیر در بودجه سال مالی منتهی به پایان
شهریورماه سال ٩٢ و با توجه به تغییر نیافتن بودجه شرکتهای سرمایهپذیر
برای سال مالی ٩٢، تغییر با اهمیتی در بودجه ارائه شده این شرکت اتفاق
نخواهد افتاد.
بر این اساس تعیین بخشی از بودجه منوط به تقسیم سود شرکتهای سرمایه پذیر در مجامع این شرکتها خواهد بود. اما در صورتی که نرخ تعیین شده عطف بما سبق شود و به سال مالی منتهی به ٢٩ اسفندماه ٩٢ تسری یابد، اعلام پیشبینی سود شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری مستلزم اعلام سود جدید توسط شرکتهای سرمایه پذیر برای سال مالی ١٣٩٢ آن شرکتها خواهد بود.
در گروه حملونقل، شرکت توسعه خدمات
دریایی و بندری سینا پیشبینی درآمد هر سهم سال مالی 92 را با افزایش 170
درصدی و پوشش 58 درصدی آن طی دوره 9 ماهه به بازار منعکس کرده است.
به گزارش «سنا»، با وجود گذشت فاصله
زمانی بسیار کوتاه از عرضه اولیه سهام شرکت، نوسانات زیادی در کیفیت، محتوا
و مبالغ پیشبینی سود هر سهم شرکت مشاهده میشود (تعدیل 170 درصدی در
فاصله زمانی کمتر از 40 روز از زمان ارائه پیشبینی بر اساس صورت مالی دوره
6 ماهه که عرضه اولیه سهام بر اساس آن صورت گرفته است.) که ضروری است
سرمایهگذاران و دیگر استفاده کنندگان محترم در تصمیمات خود به این امر
توجه ویژهای مبذول دارند که اطلاعات ارائه شده از طرف شرکت تاکنون، از
قابلیت اتکای مناسبی برخوردار نبوده است.
پرونده شرکت در این خصوص در کمیته رسیدگی به تخلفات سازمان در دست بررسی است. در گروه انفورماتیک دیروز نماد مفاخر با صف خرید همراه بود. در این گروه رتاپ برای سال آتی 1228 ریال به ازای هر سهم اعلام کرده است. در مجموع بازار دیروز بازاری ضعیف و بیرمق بود که در آن ارزش کل معاملات به 253میلیارد تومان در بورس و فرابورس رسید.
کاهش دستهجمعی نماگرهای فرابورس
نماگرهای
اصلی فرابورس روز گذشته را با کاهش سپری کردند؛ به طوری که در پی کاهش حجم
و ارزش کل مبادلات این بازار، آیفکس نیز با افت 8/7 واحدی مواجه شد و به
کانال 750 واحدی بازگشت.
در جریان معاملات روز گذشته حدود 71
میلیون برگه اوراق بهادار در 19 هزار مرتبه میان سهامداران فرابورسی
دادوستد شد و ارزش کل ناشی از این مبادلات به حدود 652 میلیارد ریال رسیده
که حجم و ارزش یادشده در مقایسه با معاملات روز شنبه به ترتیب 20 درصد و 28
درصد کاهش نشان میدهد.
همچنین در این روز بیشترین حجم معاملات به
جابهجایی 19/15 سهم گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان تعلق گرفت و
توسعه برق عسلویه مپنا هم با معاملات 22/37 میلیارد ریالی خود در صدر
بیشترین ارزش معاملات فرابورس قرار داشت.
بیشترین افزایش قیمت در بازار دیروز
نصیب شرکتهای توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی، تولید برق عسلویه مپنا و
مجتمع معادن مس تکنار شد و در آنسوی بازار هم با توجه به دامنه نوسان 50
درصدی گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان، این نماد با کاهش 41/20 درصدی
مواجه شد.
از سوی دیگر اوراق حق تقدم استفاده
از تسهیلات مسکن در بازه قیمت 599 تا 610 هزار ریال دادوستد شد و بیشترین
حجم معاملات اوراق با درآمد ثابت هم به خرید و فروش 80 هزار برگه اجاره
رایان تعلق داشت. در بازار ETF 227 هزار و 918 واحد صندوق قابل معامله اطلس
به ارزش 1/2 میلیارد ریال معامله شد.
به گزارش روابطعمومی فرابورس ایران،
نماد معاملاتی شرکت گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان (پترول) پس از
برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام در خصوص افزایش سرمایه؛ نماد
معاملاتی شرکت پتروشیمی امیرکبیر (شکبیر) پس از ارائه اطلاعات شفافسازی و
نماد معاملاتی شرکتهای فرآوردههای غذایی و قند چهارمحال (قچار)، هلدینگ
توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) و شرکت توکاریل (توریل) نیز
پس ازارائه اطلاعات پیشبینی به تابلوی فرابورس بازگشتند.
افت قیمت نمادهای انتقالی به بازار توافقی
رحیم
جلیلزاده، از کارشناسان بازار سرمایه، در گفتوگو با فارس، با اشاره به
اینکه انتقال نمادها بین بازارهای مختلف بهخصوص انتقال به بازارهای بالاتر
یا شاخصهای بهتر مانند انتقال از فرابورس به بورس اثر مثبتی بر حجم
معاملات، بازدهی و پوشش اطلاعات و اخبار شرکتها دارد، اظهار کرد: طبعا عکس
این موضوع نیز در مورد نزول بازار یا اخراج از بورس صادق است.
وی ادامه داد: انتقال بین تابلوهای
بازارهای مختلف به عنوان یکی از عوامل موثر در اطمینان سرمایهگذاران و
تصمیمگیری برای خرید یا فروش مد نظر قرار میگیرد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد:
تحقیقات بینالمللی حکایت از بازدهی غیرعادی یا خلاف قاعده و روند بازار 14
نماد منتقل شده دارد. جلیلزاده با اشاره به اینکه اخراج شرکتها از بورس،
بیشتر به از بین رفتن فرصت فروش منجر شده است، گفت: اکنون انتقال 14 شرکت
به بازار پایه، موضوعی است که نتایجی همانند بررسی بینالمللی داشته است؛
انتقال 14 شرکت، منجر به بازدهی منفی غیرعادی نسبت به شاخص شده است.
وی گفت: انتقال 14 شرکت از بازار پایه فرابورس به بازار توافقی در 21 دیماه اعلام شد و از ابتدای اسفند اجرایی شد. هر چند این موضوع در ابتدا، روشی برای کنترل قیمت و جلوگیری از رشد افسارگسیخته قیمت سهام شرکتهابود، اما به موج نگرانیها در بازار سرمایه و خروج سرمایهگذاران و کاهش شاخص منجر شد.
این کارشناس بازار افزود: از زمان اعلام رسمی انتقال 14 شرکت یادشده، شاخص بورس حدود 8 درصد کاهش یافته است؛ با این حال 14 شرکت انتقال یافته بهطور متوسط 34 درصد کاهش قیمت داشتهاند که به عنوان مثال سرمایهگذاری چشمانداز توسعه شمال از 24 دیماه تا 7 اسفندماه با کاهش 57 درصدی صدرنشین این کاهش قیمتها است.
وی افزود: شرکتهای پتروشیمی انتقال
یافته، بیشتر طرحهای پتروشیمی بودهاند که پیشرفت بین 5 تا 35 درصد دارند و
در برخی موارد نیازمند تامین مالی یا تامین خوراک هستند. این شرکتها نیز
کاهش 40 درصد قیمت را تجربه کردهاند. این در شرایطی است که شاخص صنعت
شیمیایی بورس تنها 5 درصد کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه سهام شرکتهایی که
بالاتر از قیمت اسمی بودهاند، کاهش شدیدتری را تجربه کردهاند، گفت: دو
شرکت سیمانی بازار پایه که نزدیک به قیمت اسمی معامله میشدند، بهطور
میانگین بازده منفی 12 درصد داشتهاند که در حدود بازده منفی صنعت سیمان
است و میتوان گفت که شرکتهایی که بازدهی بیشتری تا پیش از اعلام انتقال
داشتهاند و از ارزش ذاتی خود فاصله بیشتری گرفته بودند، کاهش بیشتری
داشتهاند.
بازار سرمایه ایران ماهها در انتظار توافق هستهای بود. اما با اعلام این توافق، فعالان بازار سرمایه رفتار دیگری از خود نشان دادند. بهطوری که شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در طول معاملات هفته کاری گذشته بیش از ١١٨٣ واحد ریزش داشت. در فضای مجازی اما تحلیلها و واکنشهای متفاوتی از دلایل روزهای منفی بازار منتشرشد.
برخی تحلیلگران معتقد بودند که بیاعتمادی سهامداران به ساختار بورس، باعث سردرگمی آنها شده است و برخی دیگر از فشار مخالفان دولت به بازار سرمایه افشاگری کردند. در مقابل اما برخی تحلیلگران، برای بررسی به شرایط بازار رجوع کردهاند و دلایلی از قبیل رسیدن فصل مجامع بسیاری از شرکتها، پابرجا بودن مشکلات شرکتها، عملکرد حقوقیها و حقیقیها در بازار، حواشی و مخاطرات بازار، ابهام در سیاستهای کلان اقتصادی و... را از عوامل عمده افت بازار برشمردند.
مشکلات ساختاری همچنان پابرجا
«کامیار
فرهانی» تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با «شهروند» درباره دلایل افت
بازار در روزهای اخیر به برخی ریشهها اشاره دارد. او گفت: با دستیابی به
توافق هستهای بسیاری از ریسکهای سیاسی و بنیادی شرکتهای بورسی حل شده،
اما همچنان مشکلات بسیاری از شرکتها باقی مانده است.
وی ادامه داد: پرسش مهم اینجاست که
آیا با انجام توافق قیمت جهانی نفت افزایش مییابد؟ با انجام توافق
بدهکاران بانکی معوقات خود را به بانکها پرداخت میکنند؟ یا قیمتهای
جهانی فولاد و سنگ آهن بیشتر میشود؟ مسلم است که پاسخ به تمام این سوالها
منفی است.
این تحلیلگر افزود: باید توجه داشت که
تمام صنایع مشکلات مخصوص به خود را دارند و باید همه مشکلات آنها را
جداگانه مورد توجه قرار داد.
باید صبور بود
فرهانی
در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا شرایط بازار منفی است، گفت: اگر قیمت
سهام مختلف در دو ماه اخیر را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که قیمتها
حدود ١٠ تا ١٥درصد رشد داشتهاند، بنابراین منفی خواندن بازار، یک تصور
اشتباه است. روند نزولی شاخصها برای برخی از افراد این تصور را ایجاد کرده
است که بازار درحال افت است، اما این بازار برای کسانی که با نگاه بلندمدت
وارد بازار شدهاند، شرایط مطلوبی دارد.
این کارشناس بازار درباره پیشبینی
نیز افزود: در این شرایط باید صبور بود و برای اعمال تأثیرات واقعی حاصل
شده از توافق هستهای به مدت زمانی نیاز است. وی ادامه داد: در شرایط فعلی
قیمتهای بازار به نوعی به کف خود رسیدهاند و پیشبینی میشود که بازار
روندی آهسته اما پیوسته برای صعود، در پیش خواهد گرفت.
مجامع ضعیف شرکتها
«داریوش
روزبهانه» کارشناس بازار سرمایه نیز درباره دلایل افت شاخص پس از توافق
هستهای به «شهروند» گفت: اگر بخواهیم بهطور خلاصه دلایل افت بازار در
روزهای اخیر را بررسی کنیم، باید به مشکلات ساختاری این بازار اشاره کرد؛
چراکه مشکلات ساختاری شرکتهای حقوقی فشار زیادی به بازار تحمیل میکند.
این استاد دانشگاه درباره تأثیر توافق
هستهای بر بازار توضیح داد: براساس توافق مشترک، برای برداشته شدن
تحریمها، حداقل ٦ ماه زمان لازم است تا تأثیر آن بر بازار نمایان شود.
همچنین چندین ماه طول میکشد تا سرمایههایی که از بازار خارج شده به
بازار برگردد.
روزبهانه با اشاره به نقش مجامع
شرکتها در شاخص بورس، افزود: بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار درحال
بررسی شرایط بازار هستند. از سویی فصل مجامع بسیاری از شرکتها آغاز شده
است. بهطور سنتی با بسته شدن و باز شدن نمادها به دلیل فرارسیدن مجامع
آنها از قیمت سهام کاسته میشود. علاوه بر آن مجامعی که تاکنون برگزار
شدهاند، مجامع ضعیفی بودهاند.
عملکرد ضعیف حقوقیها
این
کارشناس بورس با بیان این نکته که بازار نتوانسته است، تأثیر توافق
هستهای را درک کند، گفت: باید بازار سرمایه را به دو تاریخ قبل و بعد از
١٤جولای یعنی زمان اعلام توافق تقسیم کرد. انجام این توافق تأثیرات شگرفی
بر بازار خواهد گذاشت. اما بسیاری از فعالان بازار سرمایه نتوانستهاند این
اتفاق تاریخی را هضم و به خوبی از فرصتهای ایجاد شده استفاده کنند.
او با انتقاد شدید از عملکرد حقوقیها
در بازار سرمایه، عملکرد آنها را یکی از دلایل افت شاخص معرفی و تصریح
کرد: درحال حاضر یکی از ضعیفترین دوران مدیریتی شرکتهای حقوقی را شاهد
هستیم. شرکتهای بزرگ حقوقی که باید در سرمایهگذاریهای ١٠٠هزارمیلیاردی
نقش بازی کنند، وظایف خود را به تعویق میاندازند و کار خود را به خرید و
فروش سهام کوچک محدود کردهاند.
او ادامه داد: در شرایط کنونی مدیریت حرفهای شرکتهای حقوقی با بحران مواجه است و مدیران این شرکتها کفایت لازم را برای بازی موثر در این شرایط ندارند. شرکتهای حقوقی به جای خرید، همچنان به دلیل بدهیهای خود به فروش سهام دست میزنند و ٣ ماه زمان میبرد تا پرتفوی خود را تکمیل کنند. روزبهانه در پایان یادآور شد: درحال حاضر بیشترین حجم فروش سهام متعلق به حقوقیهاست و متاسفانه از حقیقیهای بازار پیروی میکنند.
شاخص کل بورس تهران پس از رکوردشکنیهای پیدرپی ظرف ۱۰ روز اخیر، سرانجام از حرکت در مسیر صعودی بازایستاد و افت ۵/ ۱ درصدی را در پایان معاملات دیروز رقم زد. اکثر سهام مورد اقبال بازار که با خبر شناورسازی ارزهای غیرنفتی رشد بیوقفه ۲۰ تا ۵۰ درصدی را تجربه کرده بودند در دادوستدهای دیروز، بهدلیل شناسایی سود و وزندهی بیشتر سهامداران به عوامل منفی، تحت فشار عرضه قرار گرفته و با افت قیمت مواجه شدند.
شاخص کل بورس تهران دیروز با افت ۲۰۶۳ واحدی مواجه شد تا فعالان تالار شیشهای پس از جهش ۱۰ روزه نماگر اصلی بازار، شاهد اصلاح قیمتها باشند. به دنبال رشد پرشتاب قیمت سهام طی روزهای اخیر که بازدهی عمده نمادها را به ۲۰ تا ۳۰ درصد رساند، اصلاح قیمتها قریبالوقوع بهنظر میرسید. با این حال در کنار فرصت شناسایی سود، عوامل دیگری را نیز میتوان در ایجاد این روند شناسایی کرد. آنچه بر شدت صفوف دیروز عرضهها افزود، ابهامات پیرامون نرخگذاریها بود. از سوی دیگر رفتار هیجانی سهامداران حقیقی در صفهای فروش و احتمالا نقدشدن معاملات اعتباری نیز یکی دیگر از عوامل فشار بر قیمت عمومی سهام عنوان میشد. جنبه روانی و رفتار سهامداران در زمان اصلاح قیمتها نیز یکی دیگر از عوامل تعیینکننده مختصات دادوستد دیروز سهام بوده است. از طرفی فروش سهامداران حقوقی در دو روز کاری اخیر نیز در ایجاد هیجان فروش سهامداران حقیقی اثر گذار بوده است.
اصلاح قیمتها پس از رالی ۱۰ روزه
بورس تهران از شنبه هفته گذشته در یک رالی صعودی پرشتاب حرکت کرد بهطوری که شاخص کل در این بازه حدود ۲۵ هزار واحد بالا رفت. نوسانهای روزانه ۴ رقمی شاخص سهام طی روزهای اخیر، با رکوردشکنیهای پیدرپی این نماگر همراه شد. این جریان روز سهشنبه با شدت کمتری دنبال شد و بالاخره نشانههای غلبه عرضه بر معاملات سایه افکند. دیروز بر صفوف عرضه سهام افزوده شد و فعالان بازار عقبنشینی دو کانالی شاخص کل را به نظاره نشستند. جهش اخیر قیمتها فرصت شناسایی سود را نصیب سهامداران کرده است. از اینرو نقدکردن سهام جذابیت بیشتری نزد معاملهگران پیدا کرده است. این اصلاح قیمتها پس از دوران رونق طبیعی بهنظر میرسد. نقد کردن پولهای اعتباری نیز در چنین شرایطی همواره بر شدت عرضهها میافزاید.
پولی که از اعتبارات کارگزاریها وارد معاملات میشود، ریسکگریزتر است و از اینرو پس از کسب سود که در شرایط فعلی نسبتا قابلتوجه نیز بوده است، درصدد خروج از معاملات برمیآید. هرچند برخی تحلیلگران نقد کردن پولهای اعتباری در جریان معاملات دو روز اخیر را از عوامل ایجاد فشار فروش در بازار میدانند، با این حال به دلیل اینکه هیچ آماری از میزان پولهای اعتباری بازار سهام در دسترس نیست، نمیتوان درباره میزان این پولها اظهار نظر قطعی کرد. عدم دسترسی جزئیات پولهای اعتباری در معاملات موضوعی است که بر وضعیت تحلیلی در بورس تهران سایه افکنده است. اگر میزان این پولها مشخص باشد؛ سهامداران و تحلیلگران میتوانند روند معاملات را بهتر تخمین بزنند. از اینرو انتشار جزئیات این پولها از سوی مقام ناظر کمکی در جهت شفافیت هرچه بیشتر دادوستدها است.
ابهام نرخگذاریها
عامل دیگر فشار بر قیمت سهام طی روز گذشته ریسک قیمتگذاری خوراک پتروشیمی و پالایشی در کنار قیمتگذاری محصولات نهایی بزرگان صنعت فلزات اساسی در بورس کالا است که بر معاملات این گروهها سایه افکند و از این رو تقاضای سهام مربوطه را وادار به عقبنشینی کرد. زوایای پنهان قیمتگذاری محصولات صنایع مزبور منجر به ضعف تقاضا در گروه فلزات اساسی نیز شده است. هرچند به احتمال قوی قیمتگذاری این محصولات باید بر اساس نرخ آزاد صورت بگیرد؛ اما همچنان دستورالعملی در اینباره منتشر نشده است. اجرایی شدن بسته جدید ارزی به گمانهزنیهایی در برابر تغییر شیوه قیمتگذاری بازار فولاد و محصولات پتروشیمی در بورس کالا منتهی شده است، با این حال تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز روال قیمتگذاری پیشین در بورس کالا ادامه داشته و هیچ دستورالعمل جدیدی در اینباره ارائه نشده است.
معاونت بورس کالا به «دنیایاقتصاد» گفته است که در جلسه روز دوشنبه مجلس هیچ تصمیمی درخصوص بازار فولاد و نحوه عرضه آن گرفته نشده است. این امر نیز منجر به احتیاط سهامداران شده است. از اینرو سهامداران برای انتشار دستورالعمل نرخ خوراک پتروشیمی و پالایشیها چشمانتظار هستند و وضعیت قیمتگذاری در بورس کالا را به دقت رصد میکنند. در این میان تغییر شیوه قیمتگذاری و روشن شدن ابهامات پیرامون این دو موضوع میتواند جریان روشنتری پیشپای معاملهگران قرار دهد.
وزندهی به عوامل منفی در زمان اصلاح اما روند دیروز معاملات بورس تهران را میتوان از جنبه روانی و رفتار سهامداران نیز ارزیابی کرد. در بازارهای صعودی معاملهگران بیشتر خبرهای مثبت را مدنظر قرار میدهند. در این فضاها کوچکترین عامل مثبتی مدنظر سهامداران قرار میگیرد و ورود به معاملات را توجیهپذیر میکند. اما درست هنگامی که اصلاح قیمتها آغاز میشود، توجه به اخبار منفی شدت میگیرد و وزن قابلتوجهی پیدا میکند. به عبارتی وقتی سهامداران در هشت روز کاری بهطور متوسط روزانه ۲ درصد بازدهی را تجربه کردهاند، پیدا کردن بهانه برای نقد کردن سهام شدت میگیرد. یکی از ابعاد شکلگیری روند منفی قیمتها طی دادوستد روز گذشته را نیز میتوان به این عامل نسبت داد.
جزئیات دادوستد دیروز سهام
در معاملات روز گذشته بورس تهران بیش از ۲ میلیارد سهم به ارزش بیش از ۴۸۰ میلیارد تومان دادوستد شد (بدون محاسبه معاملات بلوکی و اوراق مشارکت). بخش عمدهای از ارزش معاملات دیروز به صنایع محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و فرآوردههای نفتی اختصاص داشت (حدود ۱۸۰ میلیارد تومان). شاخص کل در جریان معاملات این روز ضمن واگذاری دو کانال در سطح ۱۳۱ هزار و ۵۲۲ واحدی قرار گرفت. بررسی تغییر مالکیت سهام طی معاملات دیروز نشان میدهد بیش از ۷۷ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی سهامداران حقیقی به سبد سهام معاملهگران عمده منتقل شده است.