اگر سرمایه شرکتهای سهامی را به قسمتهای برابر و مساوی تقسیم کنیم هر قسمت برابر با یک سهم میشود. این سهم، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. دارنده سهم نمیتواند به نسبت سهم خود ادعایی برای مالکیت بخشی از داراییهای شرکت داشته باشد.
در عوض، به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است. بر اساس این حق، سهامدار میتواند از منافع شرکت استفاده کند، در مجمع عمومی رای دهد و در صورت انحلال شرکت از دارایی شرکت سهیم خواهد شد.
سهام مورد معامله در بورس اوراق بهادار را از سه منظر میتوان دستهبندی و مورد بررسی قرارداد:
منظور از سهام بانام این است که نام صاحب سهام (خریدار سهم) بر روی ورقه سهام درج میشود و درنتیجه قابلیت نقل و انتقال تنها از طریق معاوضه امکانپذیر میگردد. فرضاً اگر شخص الف خریدار سهام باشد تحت هیچ شرایطی شخص نمیتواند اقدام به فروش سهام نماید. اما سهام بینام اصطلاحاً در وجه حامل صادرشده و هر فردی که برگه سهام را در اختیار داشته باشد میتواند اقدام به فروش سهام نماید. لازم به ذکر است که تمامی سهام مورد معامله در بازار بورس اوراق بهادار تهران بانام میباشد.
با استناد به کتاب مدیریت پرتفوی با رویکرد کاربردی میتوان سهام حاضر در بورس را به شرح ذیل دستهبندی کرد:
سهام ارزشی: سهامی که از منظر بنیادی ارزشمند بوده و عموماً میتوان از آنها به سهام ایمن اشاره کرد و چندین سال است که بهاصطلاح در سطح بالغ خود بوده و میتوان از آنها بهعنوان سهام با سود نقدی جذاب یادکرد.
سهام رشدی: در این دسته سهامی قرار میگیرد که به دلایل بنیادی مختلف پتانسیل رشد بسیار خوبی دارند و میتوان با تلفیق تحلیلهای بنیادی و تکنیکال سود جذابی را شناسایی کرد.
علاوه بر دستهبندی فوق میتوان با توجه به وضعیت بازار بورس ایران سهام دیگری همچون سهام نوسانی، سهام روندی و …. را تعریف کرد که در مقالهای دیگر در رابطه با آنها صحبت خواهیم کرد.
سهام عادی و سهام ممتاز در بسیاری از کشورهای جهان رایج بوده و مورد دادوستد قرار میگیرد. در ادامه در رابطه با سهام عادی توضیحات مبسوطی ارائهشده است. سهام ممتاز نیز دارای انواع مختلفی همچون جمع شونده، غیر جمع شونده، با حق رای مضاعف و …. دارد، اما با توجه به اینکه طبق قانون تجارت ایران شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار مجاز به انتشار سهام ممتاز نیستند از توضیح آن خودداری میکنم.
سهام در واقع یک ورقه بهادار است که بیانگر ادعای مالکیت دارنده آن نسبت به داراییها و سود شرکت میباشد و در واقع این فرد جزو مالکان شرکت سهامی میگردد. حال اینکه سرمایهگذار چند درصد از مالکیت شرکت را دارا هست؟ برای این منظور بایستی ببینیم که این سرمایهگذار چند درصد از کل سهامی که منتشرشده را در اختیار دارد، مثلاً فرض کنید یک شرکت سهامی تعداد ۱۰۰ میلیون سهم را منتشر کرده است. حال اگر یک سهامدار تعداد ۱ میلیون سهم از آن شرکت را در اختیار داشته باشد، در واقع مالک یک درصد از شرکت مزبور است. عموم سرمایهگذاران خرد درصد مالکیت زیر یک درصد دارند مگر آنکه هدف خاصی را دنبال نمایند.
۱- مالکان این نوع از ورقه بهادار در تمامی مجامع منجمله عمومی عادی، فوقالعاده جهت افزایش سرمایه دارای حق رای میباشند و به ازای هر سهم یک حق رای دارند. معمولاً در مجامع مذکور اشخاص حقیقی یا حقوقی که جزو سهامداران درصدی( سهامداران بیش از یک درصد ) یا سهامدار عمده هستند از قدرت بیشتری جهت اعمال خواسته خود برخوردارند چون تعداد سهام بیشتری را نسبت به سایرین در اختیاردارند.
۲- دارنده سهام عادی از سود نقدی مصوب مجامع بهرهمند گردد. لازم به ذکر است که شرکتهای سهامی مدتی پس از پایان سال مالی خود مجمع عمومی عادی صاحبان سهام را برگزار میکنند و درصورتیکه در مجمع تصویب گردد به ازای هر سهم درصدی از سود هر سهم محقق شده را بین سهامداران تقسیم کننند و مالکان سهام عادی از سود نقدی مزبور بهرهمند میشوند.
۳- اولویت در افزایش سرمایه: زمانی که شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی میکند اولویت با سهامدارانی است که در مجمع شرکت کردهاند( در زمان برگزاری مجمع فوقالعاده افزایش سرمایه سهامدار شرکت بودهاند) و از این طریق میتوانند درصد مالکیت خود را حفظ نمایند.
۴- قابلیت بالای نقد شوندگی: برخلاف سهام شرکتهایی که در بازار حضور ندارند سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار بهراحتی معامله میگردند و درصورتیکه مالک سهام بخواهد از سهم خارج شود و سهام خود را به فروش برساند به دلیل وجود بازار رسمی بورس اوراق بهادار بهراحتی میتواند به متقاضیان سهام خود را عرضه نماید.
۵- مسئولیت محدود: سهامداران در قبال بدهیهایی که شرکت سهامی اخذ مینماید مسئولیت محدود دارند و این بدین معناست که در صورت عدم توانایی شرکت در بازپرداخت دیون، داراییهای شخصی سرمایهگذاران درخطر نیست و مسئولیت آنها تنها به میزان آوردهشان است.
۶- امکان کسب بازدهی بالا: درصورتیکه سرمایهگذاران با توجه بهتمامی ابعاد تحلیلی اقدام به سرمایهگذاری نمایند در بورس اوراق بهادار و در طی یک سال عموماً میتوان بازدهی بیشتر از سود سپرده بانکی را کسب کرد.
شاید بد نباشد کمی هم در مورد مفهوم «سرمایه» و چیستی رقم «۱۰۰۰ ریال» برایتان بگوییم.
منظور از «سرمایه» در واقع همان آورده مالکین شرکت است. هر شرکت برای انجام فعالیتهای تجاری و کسب درآمد در ابتدا باید سرمایهای داشته باشد. حداقل مبلغ این سرمایه از پنج میلیون ریال شروع میشود و حداکثری برای آن تعریف نشده است.
در تاریخ نگارش این مقاله، بیشترین میزان سرمایه متعلق به شرکت «سرمایه گذاری نفت و گاز تأمین» با نماد «تاپیکو» است که با مبلغ سرمایه ۸۱۵۰۰ میلیارد ریال در بازار سرمایه فعالیت دارد.
بر اساس ماده ۲۹ قانون تجارت، ارزش اسمی هر سهم در شرکتهای سهامی عام «هزار ریال» است. شاید با خودتان بگویید: «این مبلغ هزار ریال – یا ۱۰۰ تومان – چه کاربردی میتواند داشته باشد؟» در پاسخ باید بگوییم که برای به دست آوردن تعداد سهام شرکتها از «مبلغ اسمی» هر سهم استفاده میشود.
اگر بخواهیم تعداد سهام هر شرکت را به دست آوریم باید مبلغ سرمایه شرکت را – که در بخش حقوق صاحبان سهام عنوان میشود – بر عدد مبلغ اسمی یا همان ۱۰۰۰ ریال تقسیم کنیم. برای روشنتر شدن این موضوع به محاسبه تعداد سهام شرکت سهامی عام «توکاریل» با نماد «توریل» میپردازیم:
مبلغ سرمایه در ترازنامه تصویر بالا، ۲۰۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین، تعداد سهام شرکت توریل بر اساس محاسبات ترازنامهای شرکت برابر است با:
۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰/۱۰۰۰=۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ عدد سهم
سهام شرکت را میتوان به کیکی تشبیه کرد که به قسمتهای برابر، برش خورده است. هر فرد با توجه به سهم خود بر یک عدد یا تعدادی از آن برشها حق مالکیت دارد.
برای درک اهمیت وجودی سهام و پاسخ به پرسش سهم چیست در ابتدا از دید یک شرکت به ماجرا نگاه میکنیم و سپس از منظر سرمایهگذاران به سهام مینگریم. فرض کنید شما سرمایهای دارید و میخواهید کسبوکاری را راهاندازی کنید.
کار را با خرید مواد لازم و تجهیزات مورد نیازتان آغاز میکنید. به مرور فعالیت خود را گسترش میدهید و پس از چندین سال شرکتی بسیار بزرگ با عملکرد مناسب خواهید داشت. شما در جایگاه مالک شرکت به دنبال این هستید که بتوانید از سرمایههای صاحبان ثروت و عموم مردم در جهت توسعه شرکت استفاده کنید و مدام به سراغ وام بانکی و قرض گرفتن نروید.
در نتیجه شرکت خود را به سهامی عام تبدیل کرده و سرمایه ثبت شده را به سهام ۱۰۰۰ ریالی تقسیم میکنید. پس از مدتی شرکتتان وارد بازار بورس میشود و بخشی از سهام شرکت به دست سرمایهگذاران میافتد.
سهم یک ورقه بهادار (یعنی ورقه دارای ارزش) است که با داشتن آن مالکیت یک شرکت را به دست میآورید. در واقع اگر سرمایه شرکت را به قسمتهای مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت آن یک سهم میگویند. دقت کنید که شما با خرید یک سهم، مالکیت یک شرکت بورسی را به دست میآورید
در حالی که خارج از بازار بورس برای تصاحب یک شرکت نیازمند سرمایه بسیار سنگینی هستید. از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی به شما تعلق میگیرد که بر جذابیت مالکیت سهام میافزاید. اگر شما بخواهید در فضایی خارج از بورس با مالک یک شرکت توسعه یافته وارد مذاکره شوید، یا آن فرد درخواست شما را رد میکند یا اینکه مبلغی بسیار سنگین را به شما پیشنهاد خواهد داد.
همچنین شما نمیتوانید ارزیابی دقیقی از ارزش واقعی آن شرکت داشته باشید زیرا به اطلاعات دقیق صورتهای مالی و فعالیت عملیاتی آن شرکت دسترسی ندارید.
۱- شما با خرید سهام، متناسب با درصد مالکیت اوراق در تصمیمهای مجامع شرکتهای بورسی حق رای خواهید داشت. در واقع بابت مالکیت هر ورقه سهام یک رای از آن شما خواهد بود. در مجامع شرکتهای بورسی تصمیمگیریهایی درباره افزایش سرمایه، انتخاب هیئتمدیره، تصویب صورتهای مالی و … انجام میشوند.
۲- اگر یک شرکت در یک سال مالی (دوره ۱۲ ماهه فعالیت خود) سود خالص را به دست بیاورد، طبق قانون باید حداقل ۱۰ درصد آن را بین سهامداران تقسیم کند.
۳- یکی از بزرگترین مزایای سهام برای سرمایهگذاران وجود بازاری متشکل است که بر اساس آن میتوانید بدون دغدغه سهام خریداری شده خود را به فروش برسانید. درحالیکه اگر شما مالک یک شرکت غیربورسی بودید برای فروش آن با مشکلات متعددی هم چون راضی کردن سایر شرکا، یافتن شریک جدید جهت فروش شرکت به وی و عدم وجود مرجع مشخصی جهت ارزشگذاری سهام خود روبهرو میشدید.
۴- متناسب با سطح سرمایه خود، میتوانید در بازار سرمایه سهام بخرید. در واقع سقفی برای ورود سرمایه به بازار بورس وجود ندارد. درحالیکه وقتی شما مالک یک شرکت غیربورسی هستید حجم سرمایه محدودی را میتوانید به شرکت وارد کنید. در واقع، سرمایه مازاد شما به راحتی قابلیت سرمایهگذاری مجدد را ندارد. این شرط برای حداقل سرمایه در بورس هم همین طور است.
۵- خرید سهام جدید: با توجه به وجود بازار متشکل و وجود یک ساختار منظم و وجود نهادی تحت عنوان «کارگزاری» به راحتی میتوان به خرید و فروش سهام در بازار سرمایه پرداخت. درحالیکه چنین راحتی در معاملات خارج از بورس وجود ندارد. در واقع شما جهت انجام معاملات در بازار بورس، باید ابتدا به یکی از کارگزاریهای مورد تائید سازمان بورس مراجعه کنید و ضمن پر کردن فرمهای ثبتنام، در سامانه سجام نیز ثبتنام نمایید تا پس از دو روز کاری کد بورسی (کدی یکتا از سه حرف اول نام خانوادگی شما و ۵ رقم) صادر گردد و پس از آن میتوانید معاملات بازار سرمایه را انجام دهید و به خرید و فروش سهام بپردازید.
طبق قانون، ارزش اسمی سهام در ایران معادل ۱.۰۰۰ ریال است. اما شرکتهای مختلف با توجه به وضعیت فعالیت عملیاتی خود، قیمتی بیشتر یا کمتر از این حد دارند. همچنین ارزش اسمی آن، مبنایی برای تعیین سرمایه و تعداد سهام در صورتهای مالی شرکتها است. مثلا با مراجعه به ترازنامه شرکت پتروشیمی زاگرس مشاهده میکنیم که سرمایه شرکت ۲.۴۰۰.۰۰۰ میلیون ریال یا ۲.۴۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین با تقسیم این عدد بر ۱.۰۰۰ ریال به این نتیجه میرسیم که کل سهام این شرکت معادل ۲٫۴ میلیارد عدد است:
۲.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰/۱.۰۰۰ = ۲.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰
یکی از ویژگیهای بارز معاملات سهام این است که شما میتوانید بر اساس تحلیل به خرید و فروش بپردازید. دو نوع تحلیل شامل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی در بازار وجود دارد. در تحلیل تکنیکال بر اساس سابقه قیمتی سهام و روند قیمتی گذشته آن، رفتار آینده سهم را ارزیابی میکنیم، درحالیکه در تحلیل بنیادی بر اساس اطلاعات صورتهای مالی و با توجه به وضعیت فروش، بهای تمام شده و سایر اقلام صورتهای مالی، سود خالص شرکت را برآورد میکنیم و با تقسیم آن بر تعداد سهام شرکت به سود هر سهم یا همان eps میرسیم و در نهایت شرکتها را ارزشگذاری میکنیم. اما در خارج از بازار سهام به دلیل عدم دسترسی به صورتهای مالی مطمئن نمیتوانید برآورد دقیقی از ارزش شرکت و سهام آن داشته باشید و این موضوع شراکت شما را در یک شرکت غیربورسی با ریسک بسیار زیادی مواجه میکند. مگر آن که یک کارشناس رسمی دادگستری را حاضر کرده و از وی بخواهید که ارزش شرکت را برآورد کند که در این حالت نیز باید هزینههای سنگینی را بپردازید.
درآمد بورس بازان چقدر است؟ به دلیل وجود عوامل بسیار، تعیین اهداف واقعبینانه درآمد از بورس، سؤالی دشوار است. روش هر معاملهگر متفاوت است ولی واقعیت این است که بیشتر معامله گران پول خود را از دست میدهند!
دلیل آن این است که معاملهگری (برخلاف تصور عامه) سخت است و به تلاش و نظم واقعی برای کسب موفقیت نیاز دارد. همچنین فهمیدن اینکه درآمد بورس بازان چقدر است غیرممکن است، زیرا فقط چند نفر این اطلاعات را به اشتراک میگذارند و کسانی هم که این کار را انجام میدهند، ممکن است حقیقت را بیان نکنند.
این مقاله را با نگاه کردن به درآمد برخی معامله گران مستقل بورس ایران از طریق اطلاعات و تجربیات شخصی میباشد.
هیچ محدودیتی در میزان معاملات شما وجود ندارد! میتوانید میلیونها تومان پول به دست آورید. همهچیز امکانپذیر است به همین دلیل بسیاری از مردم سعی میکنند یاد بگیرند چگونه معاملهگری کنند.
یک سهم پتانسیل این را دارد که در طول مدت چند ماه چند صد درصد بازدهی داشته باشد و یا بلعکس قیمت آنیک سوم شود!
قبل از اینکه دیوانهوار شروع به ریختن وجوه نقد فراوان به یک حساب معاملاتی خود کنید، صبر نمایید. باید به شما گوشزد کنم که، فقط چند نفر از نزدیکترین دوستانم را میشناسم که در بورس ثروتمند شدهاند!
شاید تصور کنید درآمد بورس بازان وابسته به معاملاتی پرسود است اما حقیقت آنها یاد گرفتهاند چطور باید در بازار بمانند! شاید باور نکنید اما برخلاف تصور عامه بورس بازان حرفهای ممکن است طی مدت (حتی یکساله) بازدهی منفی داشته باشند.
آنچه مسلم است میزان این ضرر کاملاً کنترلشده است. بورس بازان حرفهای آموختهاند باید در بازار پرتلاطم سرمایه خود را حفظ کنند و در شاخص سبز بازار، بهترین بهره را از موجسواری بر روی قیمتها برد.
حرفه معاملهگری کاری سخت است و برای رسیدن به آن بایستی استادی ماهر درزمینهٔ ترید و انضباط باشید تا بتوانید مقدار قابلتوجهی پول به دست آورید.
ما میتوانستیم سناریو را در تمام طول روز بازی کنیم، به همین دلیل است که در مرحله اول تعداد زیادی از مردم وارد بازار بورس میشوند. آنها دستیابی به فرصتهای میلیونی را امکانپذیر میدانند و به دلیل که عدم نظم و آگاهی از اینکه چهکار میکنند چندین میلیون تومان پول را در معاملاتشان از دست میدهند.
بیایید اعداد واقعی پتانسیل سود را محاسبه کنیم. اولین چیزی که باید بدانید این است که استفاده از بهره مرکب در معاملهگری راهی عالی برای به حداکثر رساندن سود است و بهواسطه آن میزان بهسرعت حساب را رشد داد، البته اگر نظم داشته باشید. مشکل اساسی همین است که اکثریت مردم چنین نظم و دسیپلینی (انضباطی) ندارند.
اما به خاطر این مقاله، میخواهم فرض کنم شما دارای دیسیپلین (نظم) معاملاتی هستید و توانایی دنبال کردن سیستم معاملاتی خود رادارید؛ طرح مدیریت ریسک.
مسئله مهم این است که مجبور نیستید برای به دست آوردن سودی قابلتوجه ریسک کنید. بگذارید مثالی بزنم:
شما حسابی با حدود ۱۰ میلیون تومان دارید و میخواهید به درآمدی ۲.۵ درصدی در ماه باهدف ۳۰٪ رشد حساب در سال برسید. در اینجا تصمیم میگیرید که فقط ۱۰% میزان سرمایه خود را بر روی هر سهم ریسک کنید. ریسک۰ ۱٪ برای ۱۰ میلیون تومان معادل یکمیلیون تومان در هر سهم است،
اینک اعداد بسیار بیشتری وجود دارد که باید محاسبه شوند، مانند میزان برد شما (success rate) و نسبت بازگشت مالی (R/R). بنابراین سناریوها میتوانند برای همیشه ادامه داشته باشند.
حال تصور کنید از میان ۱۰معامله پیش رو، پنج معامله را با میانگین ضرر ۱۰% نقد میکنید. از این میان تعداد ۵ معامله دیگر وجود دارد تصور کنید سناریو برای این پنج معامله به این شکل است: سه معامله سودی میانگین ۱۷% (تا اینجا تقریباً سربهسر هستیم!) و دو معامله دیگر سودی میانگین ۲۰% را عاید شما میکند. در این صورت سود نهایی شما (با فرض صفر بودن کارمزد معاملات) حدود ۴۰% مثبت است! این درواقع اصلی بنام ۲۰/۸۰ در معاملهگری است که در وبینار کلیدهای طلایی موفقیت در بور س به توضیح مبسوط آن پرداختیم.
درآمد بورس را با درآمد ناشی از املاک و مستغلات که ممکن است فردی برای رسیدن به سود ۲.۵٪ مجبور به انجام یک معامله بزرگ شود، مقایسه کنید. برای مثال، میتوانید با ۲۰۰ میلیون تومان یا بیشتر یکخانه را خریداری و در چنین معاملهای بدون داشتن یک حساب ۱۰میلیون تومانی، به میزان ۲.۵٪ کسب درآمد کنید.
بهطور بالقوه میتوانستید ۲.۵٪ در یک معامله در بازار بورس سود به دست آورید در مقابل پول و زمان بسیار بیشتری که در یک سرمایهگذاری املاک و مستغلات موجود است.
بهطور میانگین این میتواند تنها معامله شما باشد که در آن ماه بهمنظور کسب درآمدی زیاد در املاک و مستغلات انجام میدهید. نتیجهگیری ساده است: بورس دارای پتانسیل باورنکردنی جهت کسب درآمد است و میتواند بهراحتی از املاک و مستغلات با ریسکی بسیار کم پیشی بگیرد!
من نمیتوانم به سرمایهگذاریهای زیادی که هرساله در حدود ۱۰۰٪ ROI انجام میدهند، فکر کنم. بیایید نگاهی بیندازیم و ببینیم تا چه اندازه سخت است که این را با مدیریت ریسک کم تا متوسط، انجام دهیم.
حال که در بازار بیش از این قابلاجرا است، به ۶% ترکیبی در ماه رسیده است. اگر به سودآوری خود بهعنوان یک معاملهگر اعتماد داشته باشید و مایل به ریسک کردن باشید، مثلاً ۳٪ از حسابتان در هر معامله، سپس با نسبت RR ۱: ۲ بهراحتی میتوانید این درصد را با یک معامله در ماه به دست بیاورید.
بورس یکراه سرمایهگذاری عالی است اگر باور کنید باید آن را آهسته و پیوسته انجام دهید و در بلندمدت بر روی آن تمرکز کنید.
نتیجه بحث: اگر بتوانیم دیدگاهی واقعبینانه از بورس داشته باشیم، احتمال بیشتری در جهت تعیین اهداف معقول و حفظ استراتژی تجاری سودآور که برایمان در طولانیمدت درآمد ثابتی از بورس داشته باشد، خواهیم داشت. اگر سخن مرا باور نمیکنید نگاهی به ماشینحساب ترکیبی بورس بی اندازید. در آن به همهچیزهایی که در مورد میزان درآمد بورس باید بدانید به شما ارائه خواهد شد.
هیچچیز نمیتواند انسانی با نگرش ذهنی مناسب را از دستیابی به هدفش متوقف کند…
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه دوران بسیار سختی به لحاظ تاریخی در یک سال گذشته سپری شد به جدیدترین آمار مرتبط با بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: شاخص کل از ابتدای سال از 62 هزار و 461 واحد با رشد بیش از 23 درصدی به رقم 78 هزار واحد رسیده است. همچنین شاخص هم وزن با رشد 27 درصدی به 12 هزار 562 واحد رسید.
هر هفته خبر از حمایت بازار از سازمان بورس، مجلس و یا دولت بیرون میآید اما بعد از یک الی دو روز که بازار مثبت شد، روند بازار به حالت قبل بر میگردد، به نظر میرسد بیان همین جمله یعنی حمایت از بازار سبب شده که سهامداران خرد تحمل دوران اصلاح را نداشته باشند، آیا شما با انواع حمایت دولت از بازار در این شرایط موافق هستید؟ و اینکه واقعا در عمل حمایتی توسط دولت از بورس صورت گرفته است؟
در این مدت میگفتند که دولت حامی بازار است، من نمیفهمیدم اینکه دولت حامی بازار است یعنی چی؟ دولت تا کنون در بازار فروشنده بود و کسی که فروشنده هست، حامی محسوب نمیشود، بلکه کسی که میخرد حامی بازار است. این دستوراتی که سازمان بورس و یکسری از نهادهای دیگر مبنی بر خرید حقوقیها میدهد، غیر قانونی است، شما نمیتوانید کسی را مجبور به خرید در بازار کنید، چه سهامدار حقوقی و چه حقیقی اختیارش دست خودش است. اگر در بازار بخواهد حمایتی صورت بگیرد باید خریدی صورت بگیرد در حالی که کلا حمایت از بازار کار درست نیست، اما اگر نیت هم حمایت از بازار است، با حلوا حلوا کرد و اینکه میخواهیم از بازار حمایت کنیم دهن شیرین نمیشود.
دولت یک رویکرد اشتباهی را در پیش گرفت و تبلیغاتی را انجام داد که یک عده به خاطر همین تبلیغات وارد بازار شدند در نتیجه آنها مسبب ضرر و زیان خود را دولت میدانند، اگر دولت این تبلیغات و حرفها را نزده بود و یا به نوعی بازار سرمایه را یک محل بدون ریسک معرفی نمیکرد، شاید الان چنین اتفاقاتی نمیافتاد و توقعی هم ایجاد نمیشد، آنقدر تبلیغات گستردهای صورت گرفت و سرمایهگذاری در این بازار آنقدر جذاب نشان داده شد که عده زیادی که بیشتر آنها هم سابقه از حضور در بازار نداشتند به بورس هجوم آوردند و الان مسبب ریزش بازار را دولت میدانند، که میتوان گفت بخشی هم حق دارند، نباید دولت به این شکل تبلیغ میکرد.
*گفته شده که قرار است یک درصد از منابع صندوق توسعه به بازار تزریق شود، به نظر شما این رویکرد مثبتی برای بازار است؟
رویکرد دولت در مقابل بازار سرمایه و تبلیغاتی که انجام داد این حس را در سهامداران خرد ایجاد کرد که دولت از بورس حمایت میکند در حالی که ما با دولتی روبه رو هستیم که ۲۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد. دولتی که دستش به دهانش نمیرسد چطور توان حمایت دارد. البته رونق بورس چیز خوبی است نه اینکه فکر کنید که این بازار میتواند مشکلات کشور را حل کند چرا که ما دارای مشکلات زیر ساختی، تحریم، نداشتن محیط امن سرمایهگذاری و غیر هستیم.
قسمت عمده پولی که در بازار سرمایه وجود دارد، در بازار ثانویه جابه جا میشود و در حالی که در تامین مالی شرکتها هیچ ارتباطی ندارد و طول میکشد تا این بازار بتواند به تولید کمک کند.
این داستان که یک درصد از صندوق توسعه به بازار تزریق شود در این شرایط برای بازار خوب است اما به هر حال کمک از صندوق توسعه ملی هم تامین مالی خطرناک است و به شکل استقراض از بانک مرکزی میباشد. دولت خودش را بدهکار کرده و الان به گونهای ناچار است که به شکلی از بازار حمایت کند در نتیجه خودش که پولی ندارد پس تصمیم میگیرد از صندوق توسعه ملی کمک بگیرد. اگر دولت یک ریال از جایی برداشت کند باید همان مقدار را پول چاپ کند یعنی اگر هزار تومان به بازار سرمایه کمک کند باید به همان اندازه پول چاپ کند.
فطانت با اشاره به افزایش 22 درصدی شاخص فرابورس گفت: ارزش بازار بورس هم اکنون به 320 هزار میلیارد تومان و فرابورس به 95 هزار میلیارد تومان رسیده است که مجموع ارزش بازار سرمایه را به 420 هزار میلیارد تومان یا 120 میلیارد دلار رسانده است.
سخنگوی سازمان بورس رشد بازار بدهی را یکی از دلایل مهم در افزایش حجم فرابورس خواند و گفت: معاملات اوراق بدهی، حجم معاملات در بازار فرابورس و بورس را به هم رساند به گونه ای که هم اکنون ارزش هر دو بازار 32 هزار و 800 میلیارد تومان است.
وی افزود: متوسط معاملات روزانه بازار از ابتدای سال 100 میلیارد تومان بوده است که این عدد طی سه هفته گذشته به 385 میلیارد تومان رسیده است که این میزان، بدون در نظر گرفتن معاملات بلوکی و عمده است که نشان می دهد نقدینگی به سمت بازار سرمایه حرکت کرده است.
وی در خصوص بورس کالا و بورس انرژی نیز اظهار داشت: حجم معاملات فیزیکی بورس کالا 19 میلیون تن به مبلغ 25 هزار و 600 میلیارد تومان است و بازار مشتقه بورس کالا 11 هزار و 700 میلیارد تومان است. بازار فیزیکی بورس انرژی نیز تا کنون شاهد معامله 1800 میلیار تومان کالا بوده است و در بازار مشتقه بورس انرژی، برق 719 میلیارد تومان و نفت کوره 167 میلیارتومان معامله شده است.
فطانت درخصوص سرمایه گذاران خارجی و میزان فعالیت آنها در بازار سهام نیز گفت: حجم متوسط سرمایه گذاری خارجی روزانه به 2 میلیارد و 400 میلیون تومان رسیده و حجم پرتفوی سرمایه گذاران خارجی که کد معاملاتی خارجی اخذ کردند به 520 میلیارد تومان رسیده است.
سخنگوی سازمان بورس پیرامون ورود شرکت های جدید به بازار نیز افزود: در سال جاری تاکنون 514 میلیارد تومان عرضه اولیه در فرابورس و بورس داشتیم که حاصل پیوستن 13 شرکت به بازار سرمایه بوده است.
وی به ارایه ابزارهای جدید و متنوع با هدف تأمین مالی به بازار سرمایه برای نخستین بار اشاره کرد و گفت: انتشار اوراق استصناع با رقم 160 میلیارد تومان که در کمتر از یک روز به فروش رسید. همچنین ما در هفته های گذشته 200 میلیارد تومان تأمین مالی نفت از طریق اوراق را داشتیم که در کمتر از 2 روز معاملاتی به فروش رسید.
وی همچنین به تأمین مالی یک هزار میلیارد تومانی وزارت نفت و زیر مجموعه های شرکت نفت از طریق بورس انرژی اشاره کرد و گفت: وزارت نفت و زیر مجموعه های آن 1000 میلیارد تومان از طریق بورس انرژی برای نخستین بار تأمین مالی کردند.
وی به اوراق جدید مانند اوراق رهنی که دستور العمل آن توسط سازمان ابلاغ شده، اشاره کرد و گفت: مصوبه این اوراق در ارکان مختلف اخذ شده و وزیر مسکن در نامه به معاون اول رییس جمهور با انتشار اوراق رهنی به مبلغ 10 هزار میلیارد تومان اعلام آمادگی کرده است.
فطانت با تأکید بر اینکه دوران سخت و تاریخی بازار سرمایه سپری شد، گفت: بحث تحریم ها به عنوان ریسک مهمی برای بازار بود که با اجرای برجام برطرف شد و طبیعتاً منابعی که از کاهش هزینه های نقل و انتقال و سایر منافع برجام حاصل می شود، در بازار سرمایه به خوبی اثر خود را خواهد گذاشت.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: سال گذشته قول دادم با پیگیری در کمیته تثبیت بازار برخی از زمینه های ریسک های سیستماتیک برطرف شود که با تلاش های انجام شده و جلسات متعدد در این کمیته امروز شاهد بازگشایی نماد پالایشگاهی ها و تعویق بحث کیفی سازی آنها، کاهش نرخ خوراک پتروشیمی ها و نیز کاهش بهره مالکانه مهادن در بودجه کل کشور هستیم.
همچنین، یکی از مطالبات تعیین تکلیف بدهی دولت به شرکت ها بود که یکی از بزرگترین مطلبات را شرکت مپنا داشت که این بدهی در قالب اسناد خزانه اسلامی تعیین تکلیف شد. در این رابطه وصول 140 هزار میلیارد تومان از مطالبات شرکت ها از دولت پیش بینی شده که همه این مبلغ وارد بازار نمی شود. اما در یک بازه زمانی دو تا سه ساله و از راه هایی همچون انتشار اسناد خزانه اسلامی، وضعیت مطالبات دولت تعیین تکلیف می شود که می تواند تحرکی را به ویژه در شرکت های پیمانکاری و بانک ها ایجاد کند.
سخنگوی سازمان بورس در ادامه به باز کردن دامنه نوسان و حجم مبنا به عنوان یک گام برای نزدیک شدن بازار سرمایه ایران به استانداردهای جهانی اشاره کرد و گفت: اینکه امروز آثار اخبار مثبت با سرعت بیشتری در بازار سرمایه نمایان می شود و روزانه افزایش های هزار و حتی دو هزار واحدی را شاهد هستیم و امیدواریم بتوانیم در میان مدت با استانداردهای جهانی تطبیق پیدا کنیم.
همزمان با برگزاری این نشست از 5 سامانه جدید رونمایی شد که شامل سامانه مدیریت پیگیری تخلفات و رسیدگی به شکایات (سمتا)، سامانه جامع مدیریت دسترسی کاربران، سامانه کدال همراه، درگاه انگلیسی سازمان بورس و اوراق بهادار و سایت انگلیسی پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا) بود.
رییس سازمان بورس در خصوص فرآیند ورود سرمایه گذاران خارجی به بورس و مدت زمان صدور کد معاملاتی برای آن ها اظهار داشت: فرآیند ورود سرمایه گذاران خارجی ابتدا شامل دریافت کد معاملاتی می شود و دوم بایستی دید فرد سرمایه گذار به صورت مستقیم وارد بازار ما می شود و یا از طریق یک شرکت ثبت شده در ایران، که در این صورت فرد مشمول فرآیند سرمایه گذاری خارجی نیست. سومین مورد نیز ورود آن ها از طریق صندوق های سرمایه گذاری است.
دراین راستا و برای حرکت های بعدی یک دیپلماسی تعریف شده و با توجه به این که مدتی عضو سازمان بین المللی کمیسیون های بورس و اوراق بهادار IOSCO نبوده ایم، طی نشست های برگزار شده طی ماه های گذشته بین ما و ریاست آیسکو مقرر گردیده این امکان مجددا بر قرار شود. بر همین اساس کلیه اسناد و مدارک مورد نیاز فراهم شده و پیش زمینه جذب سرمایه گذاران خارجی همین بحث است که کمیته مذاکره کننده ایرانی این وعده را به ما داده که در مذاکرات بعدی به عضویت این سازمان درآییم.
وی افزود: همچنین تفاهم نامه ای با عمان امضا شده تا در این کشور یک صندوق سرمایه گذاری منابع سرمایه گذاران خارجی را جذب کند تا لزومی برای علاقه مندان به سرمایه گذاری در ایران نباشد که حتماً در کشور حضور داشته باشند. در حال حاضر این صندوق 20 میلیون دلار سرمایه به بازار ما جذب کرده و امیدواریم با توسعه زیر ساخت ها این عدد افزایش چشمگیری پیدا کند.
فطانت در خصوص بازگشایی برخی نمادهایی که به صورت طولانی مدت متوقف هستند، در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران گفت: در خصوص نماد های متوقف سعی شده در کمتر از یک هفته و با ارایه اطلاعات مورد بازگشایی قرار گیرند. در غیر این صورت چنانچه بیش از زمان بازگشایی نماد ها به طول بیانجامد، مدیران مربوطه مورد مواخذه قرار خواهند گرفت.
در همین راستا در مقایسه با گذشته کمترین میزان توقف نماد را داریم. گر چه دو مورد خاص “آکنتور” و نیز “وخارزم” موضوع قدری پیچیده است که در خصوص آن ها تمهیداتی در حال اندیشیدن است. بازگشایی نماد خوارزمی منوط به اقدامات بانک صادرات و شرکت مربوط پیرامون معامله نیروگاه منتظر قائم است که با توجه به برنامه های اعلامی آن ها این نماد نیز می تواند بازگشایی شود. درخصوص “آکنتور” نیز قول می دهیم مشکل بازگشایی نماد هر چه سریع تر به سرنوشت برسد.
فطانت پیرامون نماد “خودرو” و فرآیند شفاف سازی آن گفت: اطلاعیه شرکت ها بدون دخل و تصرف سازمان و همزمان برای استفاده عموم منتشر می شود و نماد “خودرو” که دیروز متوقف و معاملات آن ابطال شد، با ارایه آثار و تعدیلات ناشی از انعقاد قرارداد با پژوی فرانسه بر بودجه سال 95 مورد بازگشایی قرار خواهد گرفت.
فطانت در خصوص اصلاح قانون بازار سرمایه نیز تأکید کرد: با توجه به گذشت یک دهه از تصویب قانون بازار بایستی دید چه اصلاحاتی مورد نیاز است، اما همزمان با آن نیاز است تا قانون تجارت نیز مورد بازنگری قرار گیرد. در این رابطه یک ماه قبل با کمیسیون اقتصادی مجلس جلسه ای برگزار شده و موارد مد نظر ما به آن ها پیشنهاد شد. اما نگرانی آن می رود که خروجی تصویب این اصلاحات از مجلس به گونه ای باشد که حتی نقاط قوت قوانین فعلی نیز از دست برود. افزون بر این، سازمان بورس پیشنهاداتی را نیز در برنامه ششم توسعه ارایه کرده است.
وی در خصوص همکاری با بورس های معتبر دنیا نیز گفت: با بورس کشور کره در همه زمینه ها از جمله سخت افزار، نرم افزار و استفاده از تجربیات و دانش فنی آن ها توافقاتی به دست آمده است. همچنین با سایر بورس های معتبر دنیا نیز رایزنی هایی صورت گرفته که بعد از حصول نتیجه قطعی اطلاع رسانی لازم انجام خواهد شد.
فطانت در خصوص برنامه های آتی سازمان بورس به برگزاری نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه طی 20 تا 23 تیر ماه سال 95 اشاره و ابراز امیدواری کرد که این نمایشگاه با حضور شرکت ها و بازدید کنندگان خارجی برگزار شود.
سخنگوی سازمان بورس از تصویب دستورالعمل، اساسنامه و امید نامه صندوق جسورانه خبر داد که عرضه عمومی نداشته و به صورت خصوصی و برای استفاده افراد آگاه تر و حرفه ای تر عرضه خواهد شد که هدف آن راه اندازی کار های جدید، نوآورانه و دانش بنیان است.
فطانت پیرامون راه اندازی بازار مشتقه ارزی با توجه به بحث تک نرخی شدن ارز گفت: به دلیل این که بازار ارز از نرخ های متعددی پیرو می کند، نظر همکاران ما این بود که راه اندازی این بازار پس از یکسان سازی نرخ ارز انجام پذیرد. گر چه حتی بدون تک نرخی شدن ارز نیز امکان راه اندازی این بازار وجود دارد، اما در این شرایط پیچیدگی های خاصی را در پی خواهد داشت. در مجموع کمیته فرعی شورای عالی بورس روز گذشته الزامات مربوط به راه اندازی این بازار را مورد بررسی قرار داد و به جد پیگیر این موضوع است.
چه مزایایی، سرمایه گذاری در این بازار را جذاب کرده است؟
سودآوری در بورس: امکان سودآوری از دو محل دریافت سود نقدی (DPS) و افزایش ارزش سهام شرکتها (Capital Gain)، تنها از طریق سهامداری “یک” شرکت، شبیه یک تیر است با دو نشان! سهامداران معمولا در طول زمان سهامداری از نوسانات قیمت و در پایان سال مالی و پس از برگزاری مجمع عادی سالیانه از سود تقسیمی بهرهمند می شوند.
نقد شوندگی: یک کد آنلاین و گذاشتن سفارش فروش در ساعات معاملاتی (۸:۳۰-۱۲:۳۰)، سریعترین مسیر دسترسی به سرمایه در این بازار است! گرد هم آوردن تعداد بالای عرضه و تقاضا در کنار هم در این بازار ورود و خروج به این بازار را آسانتر از سایر بازارها میکند.
شفافیت اطلاعاتی: شفافیت اطلاعاتی و نظارت نهادی همچون سازمان بورس را در کمتر فرصت سرمایه گذاری هایی به صورت همزمان میتوان یافت! صورت های مالی شرکتها در ادوار سه ماهه و گزارش عملکرد در بازههای ماهانه به صورت منظم در سامانه کدال منتشر و به صورت عمومی در دسترس سهامداران قرار میگیرد.
حفاظت در برابر تورم: شراکت در سهام شرکتهایی که درآمدزایی آنها متاثر از تورم است، سرمایه را در برابر تورم حفظ میکند. با توجه به اقتصاد تورمی ایران، حفاظت از “کاهش ارزش پول” اهمیت زیادی دارد.
معافیت مالیاتی: سود تقسیمی در بورس معاف از مالیات است. بدین معنی که تمام سود دریافتی از معاملات بعد از در نظر گرفتن کارمزد در حدود ۰٫۵% تماما متعلق به سهامدار است.