در بازار سهام کشور حجم معاملات نسبت به ارزش بازار در مقایسه با بورس های
قدرتمند جهان بسیار پایین است. بر اساس تعریف، نسبت ارزش کل معاملات در یک
دوره مشخص به ارزش کل بازار در همان دوره را نسبت گردش مالی گویند (turn over). گردش
مالی در بورس های جهان به شکل متوسط از یک بیشتر است؛ یعنی مجموع ارزش
معاملات یک سال تقسیم بر متوسط ارزش بازار در آن یک سال بزرگ تر یا مساوی
یک است(در برخی بورس های معتبر جهان به بیش از ۲ نیز می رسد). به این ترتیب
هر سهمی در این بازار دست کم یک بار معامله شده است. اما این نسبت در بورس
تهران کمتر از ۰.۲ درصد است. این نسبت یکی از معیارهای اصلی تعیین
نقدشوندگی در بازار سهام است.
دلایل این رقم ناچیز را می توان دو عامل دانست. پایین بودن سهام شناور در
بورس تهران را می توان به عنوان یکی از این عوامل مطرح کرد و از سوی دیگر
پایین بودن نقدشوندگی و عمق کم بازار جذابیت خرید را کاهش و ریسک سرمایه
گذاری را افزایش می دهد. مساله ای که متعاقبا امکان افزایش نرخ گردش مالی
را محدود کرده است.
بورس اوراق بهادار تهران از نظر ارزش بازار نسبت به تولید ناخالص داخلی نیز
در رده بسیار پایینی قرار دارد. به عنوان مثال در کشورهای عضو سازمان
همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) متوسط این نسبت در
پنج سال اخیر حدود ۷۹ درصد بوده و این در حالی است که در بورس تهران، این
رقم در همین بازه زمانی رقم ۱۹ درصدی را نشان می دهد. رقم ناچیزی که نشان
دهنده قدرت اندک بازار سهام کشور است. از طرف دیگر پایین بودن این نسبت که
بیان می کند بازار سهام تا چه حد آینه اقتصاد یک کشور است، بیانگر این نکته
است که بخش خصوصی سهم بسیار بزرگی از اقتصاد کشورمان ندارد.
بورس تهران در قیاس با سایر بورس های جهان ابزارهای مالی بسیار محدودی در اختیار دارد. به عنوان نمونه می توان به مهجور بودن بازار بدهی در بورس اشاره کرد. در بازار سرمایه کشور، بازار سهام ۶۰ برابر بزرگ تر از بازار بدهی است در حالی که در بورس های توسعه یافته جهان بازار بدهی نقش بسیار پررنگ تری دارد به شکلی که به صورت متوسط بازار بدهی در جهان دو برابر بازار سهام است. خلأ این ابزار در بورس کشور به اندازه ای عمیق است که تا پیش از انتشار اخیر اسناد خزانه، بازار بدهی در مفهوم متعارف آن که شامل امکان داد و ستد و تعیین نرخ سود بر اساس مکانیزم بازار است، اساسا وجود نداشت.